Veelgestelde vragen Diëtist Mandy Breure
Lees hier de veelgestelde vragen.
Algemeen
De diëtist is de deskundige je helpt op het gebied van voeding en gezondheid en geeft je een persoonlijk advies. Een diëtist helpt mensen niet alleen om af te vallen, maar geeft je ook een leefstijladvies om gezond en vitaal te blijven.
De diëtist werkt, indien nodig, samen met betrokken specialisten om ervoor te zorgen dat het advies passend is bij jouw hulpvraag, de behandeling én jouw persoonlijke voorkeuren. Dat kan bijvoorbeeld je huisarts zijn. Daarnaast beantwoordt de diëtist al jouw vragen, begeleidt ze je bij het veranderen van gewoontes en helpt bij gedragsverandering.
Er zijn veel redenen om naar de diëtist te gaan. De diëtist geeft niet alleen een persoonlijk advies bij over- en ondergewicht, maar geeft ook advies bij gezondheidsproblemen en ziekte, zoals:
- (Pre-) diabetes type 2
- Insulineresistentie
- Vermoeidheid
- Darmklachten
- Verhoogd cholesterolgehalte
- Verhoogde bloeddruk
- Eetstoornissen
- Hormonale disbalans (o.a. PCOS, PMS, overgang)
- Zwangerschap
- Gewrichtsproblemen (reuma, artrose, artritis,osteoporose)
- Vegetarisch eetpatroon
Het voedingspatroon heeft een grote invloed op lichamelijke processen. Het aanpassen van je eet- en leefgewoonten is vaak een duurzame oplossing en kan het gebruik van medicijnen voorkomen.
Diëtist Mandy Breure kan jou begeleiden om duurzaam en gezond gewicht te verliezen op een verantwoorde manier. Dit betekent geen crashdieet. Het maken van bewuste keuzes en het aanpassen van gewoontes zorgt voor blijvend gewichtsverlies. Duurzaam afvallen betekent juist dat je vetmassa verliest en spiermassa behoudt. Bovendien voorkomt dit dat het verloren gewicht er na één jaar weer aanzit en er een jojo-effect optreedt.
Een crashdieet is een korte termijn oplossing, maar op lange termijn heb je er weinig aan. Je kunt namelijk ook gezond afvallen zonder dieet én lekker eten! Als je snel veel wilt afvallen kan Diëtist Mandy Breure je daarom niet begeleiden.
Een Orthomoleculair Therapeut houdt zich bezig met de juiste bouwstenen van het leven die essentieel zijn voor een goede gezondheid. Hiertoe behoren alle vitamines, mineralen, aminozuren en vetzuren in je lichaam. Een tekort aan deze bouwstenen kan, samen met een ‘andere’ levensstijl op korte en lange termijn klachten veroorzaken. Daarnaast wordt er gekeken naar de oorzaak van de symptomen en niet alleen naar de symptomen.
Het menselijk lichaam heeft van nature het vermogen om verstoringen te verhelpen. Vele oorzaken kunnen aanleiding geven van een verstoring van deze flexibiliteit, zoals:
- verkeerde voeding
- te veel stress
- onvoldoende beweging
- medicijngebruik
- een reeks aan omgevingsfactoren.
Door een toevoeging van nutriëntrijke voedingsmiddelen en/of voedingssupplementen zal het lichaam in staat zijn zichzelf te herstellen, klachten worden verminderd en voel je je weer fitter en energieker. Een goede basisleefstijl maakt je gezond en kan worden ingezet als medicijn.
Kosten en zorgverzekering
Diëtist Mandy Breure heeft met alle zorgverzekeraars een contract. Vanuit de basisverzekering krijgt iedereen €180,- vergoed. Net als voor alle andere zorg die vanuit de basisverzekering vergoed wordt, geldt wel het wettelijke en verplichte eigen risico (met uitzondering van kinderen tot en met 18 jaar).
Mijn ervaring is dat een enkel consult onvoldoende effect heeft bij het veranderen van je leefstijl of bij het behalen van jouw doelen. Om deze reden begeleid ik jou door middel van begeleidingstrajecten voor een langere periode. Het veranderen van slechte gewoontes kost minimaal 1,5 jaar.
Een groot deel van het gekozen pakket kan worden gedeclareerd bij de zorgverzekeraar. Soms worden er extra uren vergoed vanuit de aanvullende verzekering. Kijk hiervoor eerst in jouw polisvoorwaarden. Indien dit niet het geval is, krijg je van de diëtist een factuur die voor je eigen rekening komt.
Sinds 1 september 2011 is de diëtist direct toegankelijk. Dit betekent dat je geen verwijzing nodig hebt van een (huis)arts. Een aantal zorgverzekeraars eist wel een verwijsbrief om in aanmerking te komen voor de vergoeding: CZ, OHRA, Delta Lloyd, Kiemer en De Friesland. Bij de meeste zorgverzekeraars is een verwijsbrief dus niet nodig.
Voedselintolerantie
Een ImuPro voedselintolerantie test is een bloedanalyse voor IgG-voedingsallergieën.
Gebaseerd op de resultaten van antilichaam worden de voedingsmiddelen gecategoriseerd in drie groepen:
- “niet verhoogd”
- “verhoogd”
- “erg verhoogd”.
ImuPro geeft ondersteuning van voedingsrichtlijnen gebaseerd op individuele testresultaten. Deze richtlijnen bevatten drie belangrijke fases:
- de eliminatiefase
- de provocatiefase
- de stabilisatiefase.
Diëtist Mandy Breure maakt gebruik van de ImuPro Basic. Hiermee worden de 90 meest belangrijke voedingsmiddelen getest en ontvang je een begrijpelijk rapport, waarmee je in één oogopslag duidelijk de resultaten kan inzien.
Een voedselintolerantie is niet hetzelfde als een allergie. Wat beiden wel gemeen hebben, is dat het immuunsysteem betrokken is. Er zijn wel enkele verschillen in de manier hoe het immuunsysteem reageert.
Bij een klassieke type I-allergie produceert het immuunsysteem specifieke IgE-antilichamen. Deze antilichamen zorgen voor een onmiddellijke allergische reactie. De symptomen verschijnen binnen seconden of minuten: hevige zwelling, moeite met ademhalen, uitslag, jeukende huid of zelfs een anafylactische shock. (ImuPro test niet op IgE-voedselallergieën).
Bij een type III-voedingsallergie produceert het immuunsysteem specifieke IgG-antilichamen.Deze antilichamen kunnen tot ontstekingsprocessen leiden. De symptomen uiten zich tot drie dagen na de inname van een “trigger voedingsmiddel” (trigger food).
Symptomen van voedselintolerantie zijn onder andere:
Darmklachten:
- Onverklaarbare darmklachten
- Opgeblazen gevoel
- Winderigheid
- Buikkrampen
- Obstipaie
- Ziekte van Crohn / Colitis ulcerosa
- Diarree
- Prikkelbare Darm Syndroom
CHRONISCHE AANDOENINGEN:
- Hoofdpijn
- Migraine
- Chronische ontstekingen
GEWICHTSBEHEERSING:
- Chronische gewichtsproblemen
- Moeite hebben met afvallen
HUIDPROBLEMEN:
- Jeuk
- Eczeem
- Psoriasis
Typerend voor een voedselintolerantie is dat de symptomen vaak pas een paar uur of zelfs 48 uur na het innemen van een ”trigger food” optreden. Tussen het eten van ingrediënten waar je lichaam heftig op reageert en de symptomen zit zoveel tijd dat je allerlei dingen hebt gegeten. Dit maakt het moeilijk om zelf te achterhalen welke producten de klachten veroorzaken
Leververvetting
De lever is een orgaan dat een belangrijke rol speelt bij de vetstofwisseling en dienst als ontgiftingsfabriek. De lever maakt stoffen die voor het lichaam giftig zijn onschadelijk, zoals alcohol, gifstoffen van buitenaf en medicijnen. Krijg je dagelijks te veel van deze giftige stoffen te verwerken, dan kan je lever deze gifstoffen niet meer onschadelijk maken. Je lever reageert door veel vet in de levercellen op te slaan. Leververvetting is een opstapeling van vet in de lever.
Een vervette lever is een veelvoorkomende aandoening die gedeeltelijk kan herstellen als de oorzaak wordt weggenomen. Als dit niet wordt gedaan dan ontstaat ernaast leververvetting ook leverontsteking (hepatitis). Dit kan leiden tot littekenvorming van de lever en veroorzaakt uiteinde levercirrose en leverkanker. Dit proces is niet meer omkeerbaar en kan levensbedreigend zijn.
Leververvetting kent niet één oorzaak. De meest voorkomende oorzaken van leververvetting zijn:
- Overgewicht en een vergrote buikomvang
- Diabetes type 2
- Insulineresistentie / Pré-diabetes
- Metabool syndroom
- Alcoholgebruik
- Inname van suikers, snelle en bewerkte koolhydraten
- HFCS (hoog-fructose-maïs-siroop), vooral in frisdranken
- Het drinken van vruchtensappen
- Het gebruik van medicijnen
Door een ongezonde voeding en leefstijl raakt de vetstofwisseling in het lichaam verstoord en hoopt vet zich op in de buikorganen, waaronder de lever. Ook verandert de stofwisseling van de lever, waardoor er meer vet in de levercellen terecht komt. Dit wordt ook wel een niet-alcoholische leververvetting (NAFLD) genoemd.
Leververvetting veroorzaakt niet bij iedereen klachten. Veel voorkomende klachten en symptomen van leververvetting zijn:
- Hoofdpijn
- Droge harde ontlasting / obstipatie
- Opgeblazen gevoel (vooral na het eten)
- Pijnlijk en zwaar gevoel in je buik
- Pijn in je rechterzij (vooral na het eten)
- Huidklachten
- Haaruitval
- Misselijkheid
- Vieze metaalsmaak in je mond (slechte adem)
- Onverklaarbare vermoeidheid
- Bepaalde voedingsmiddelen niet kunnen verdragen (koffie, chocolade, kaas, scherpe kruiden, alcohol)
- Boeren na het eten
- Gezwollen oogleden
Leververvetting doet bij veel mensen geen pijn. Een bekende pijnklacht is pijn in je rechterzij of vage pijn rechtsboven in de buik.
Er bestaat geen kant-en-klaar dieet voor leververvetting. Levervetting is in veel gevallen om te keren door eerst de oorzaak te achterhalen en je leefstijl aan te passen:
- Meer bewegen
- Onbewerkte voeding eten
- Op een gezonde manier afvallen
- Schrap de snelle en toegevoegde suikers en vervang dit door langzame koolhydraten, meer eiwitten en gezonde vetten
- Minderen of stoppen met alcohol
In mijn praktijk ontdek ik vaak dat mensen een leververvetting hebben door middel van bloedonderzoek: vaak weten ze dat niet eens! Ik krijg daarnaast ook cliënten die door middel van een echo gediagnosticeerd zijn met een leververvetting.
Als voorbeeld een casus van mijn cliënt met leververvetting
Man van 50 jaar met overgewicht (123kg) en vergrote buikomvang (110 cm), gediagnosticeerd met Diabetes type 2 sinds 10 jaar (gebruik maximale hoeveelheid tabletten en spuit langwerkend insuline) en heeft een beginnende leververvetting dat vastgesteld is door een echo.
Bloedwaarden: verhoogde leverwaarden (de bloedwaarden die gemeten worden zijn: ALAT, ASAT, GAMMA GT), verlaagd HDL-cholesterol en verhoogd triglyceriden.
Klachten: dagelijks hoofdpijn (frequent gebruik van paracetamol) en erg vermoeid
Half jaar later
Deze cliënt van mij is gestart met een persoonlijk leefstijladvies wat ik samen met hem heb opgesteld. Dhr is een half jaar aan de slag gegaan met zijn nieuwe leefstijl. Een half jaar later is hij niet alleen 10 aan gewicht kwijt, maar ook heeft hij 15 cm buikomvang verloren. Als bijvangst kon dhr ook stoppen met zijn insuline en hebben we ⅔ van zijn diabetestabletten kunnen afbouwen. Hij voelt zich hierdoor veel energieker en heeft meer zin om activiteiten te ondernemen.
Naar aanleiding van bloedonderzoek bij de huisarts en een echo in het ziekenhuis blijkt dat de leververvetting flink is afgenomen en er geen sprake meer is van leververvetting. Dhr hoeft geen middagdutje meer te doen en voelt zich bovendien veel energieker!
Diabetes type 2 algemeen
Diabetes type 2 wordt vaak nog gezien als ouderdomsdiabetes. Een variant waarbij het lichaam minder insuline aanmaakt en de bloedsuiker onvoldoende daalt. Op dit moment heeft 90% van de mensen met diabetes type 2 een te hoge bloedsuiker doordat het lichaam minder goed reageert op insuline. Dit wordt ook wel insulineresistentie genoemd waarbij het lichaam juist een teveel aan insuline produceert. Diabetes type 2 komt op steeds jongere leeftijd voor.
Zodra de bloedsuikerspiegel stijgt doordat je iets gegeten hebt met koolhydraten, maakt de alvleesklier het hormoon insuline. Insuline is het hormoon dat zorgt dat glucose vanuit de bloedbaan wordt getransporteerd naar de cellen in het lichaam en de bloedsuikerspiegel daalt.
Bij diabetes type 2 met insulineresistentie is het lichaam niet in staat om de bloedglucose te laten dalen en wordt uiteindelijk de diagnose diabetes type 2 gesteld.
Diabetes wordt niet altijd meteen ontdekt, want van veel diabetes symptomen hebben de meeste mensen in het dagelijks leven wel eens last van. Je denkt dan niet direct aan diabetes. De meest voorkomende symptomen bij diabetes type 2 zijn:
- Veel dorst
- Vaak moeten plassen
- Oogklachten zoals branderige ogen
- Wondjes die slecht genezen
- Vermoeidheid
- Een droge mond
- Kortademigheid
- Vaak terugkerende infecties
Het kan ook zijn dat je niets merkt van een hoge bloedsuiker, of dat de diabetes type 2 symptomen pas na verloop van jaren optreden. Vaak is er eerder sprake van insulineresistentie. Herken je een van deze symptomen, dan is het goed om contact op te nemen met je huisarts.
De symptomen van een voorstadium diabetes type 2 zijn al 10-15 jaar vóór de diagnose zicht- en voelbaar.
Het behandelen van een hoge bloedsuiker is van belang om allerlei latere complicaties en aandoeningen zoals oogafwijkingen en hart- en vaatziekten te voorkomen.
Er zijn verschillende oorzaken die een rol spelen bij het ontstaan van diabetes type 2. Vaak is er sprake van een combinatie van de volgende oorzaken:
- erfelijkheid
- roken
- overgewicht en een vergrote buikomvang
- ongezonde leefstijl ( ‘verkeerde’ voeding eten, onvoldoende bewegen, stress, onregelmatig en te weinig slaap).
Komt diabetes type 2 in jouw familie voor en herken jij je in een van de oorzaken, dan is er een grote kans dat het krijgen diabetes type 2 hier een gevolg van is.
Mensen zonder erfelijke aanleg en een gezonde leefstijl hebben minder kans op het krijgen van diabetes type 2, maar het is wel mogelijk. Je kunt je genen niet veranderen, maar je leefstijl wel. 90% van de mensen met diabetes type 2 heeft dit niet alleen omdat ze overgewicht hebben, maar vooral door een ongezonde leefstijl.
Sterker nog, een gezondere leefstijl is een voorwaarde voor een gezonde suikerspiegel en minder medicijngebruik.
Diabetes type 2 en stress is geen goede combinatie. Als je diabetes type 2 hebt, levert dat stress op voor je lichaam. De wisselingen in bloedglucosewaarden moet continu aangepast worden én je stofwisseling raakt ervan in de war. Stress verhoogt de bloedsuiker en heeft ook invloed op de manier waarop je leeft:
- slaapproblemen
- je eet ongezonder, omdat eetlust neemt toe (vooral verlangen naar zoet en suikers)
- je wordt vergeetachtiger
- je hebt minder zin om te bewegen
- het draagt bij aan insulineresistentie
Slecht voor jezelf zorgen leidt ertoe dat de stress in je lichaam toeneemt. Op de eerste plaats heeft stress direct een effect op diabetes type 2 en de bloedglucose. Op de tweede plaats veroorzaakt diabetes type 2 ook stress, in je lichaam en in je hoofd. Voor je het weet ontstaat er een vicieuze cirkel en gaat het van kwaad tot erger.
Diabetes type 2 kan worden omgekeerd. Hier is nog geen eenduidige definitie voor. Er worden twee definities gebruikt
1: Britse artsen stellen in het vakblad British Medical Journal de volgende criteria voor waaraan iemand moet voldoen om te spreken van diabetes type 2 omkeren:
- Er was eerst sprake van een diagnose diabetes type 2
- Er is 2 maanden geen diabetesmedicatie gebruikt
- Het HbA1c is < 48 mmol/mol, of de nuchtere bloedsuiker is minder dan 7 mmol/l
- Een glucosetolerantietest (suikerwatertest) geeft een uitslag van minder dan 11 mmol/
Volgens Britse artsen wordt van diabetes type 2 omkeren gesproken als iemand minimaal 2 maanden voldoet aan deze 4 criteria.
2: Het Louis Bolk Instituut is een onafhankelijk onderzoeksinstituut en voert wetenschappelijk onderzoek uit over het Keer Diabetes2 Om (KDO) programma van Voeding Leeft. Het KDO programma is voor mensen met diabetes type 2 die medicatie gebruiken voor hun diabetes.
De definitie die door het Louis Bolk instituut wordt gehanteerd is als er aan één van de volgende drie criteria wordt voldaan:
- De persoon gebruikt bij aanvang insuline en/of GLP-1 analogen en gebruikt inmiddels geen insuline en/of GLP-1 analogen meer
- De persoon gebruikte bij aanvang orale medicatie (behalve metformine) en gebruikt inmiddels geen orale medicatie meer (behalve metformine)
- De persoon gebruikte alleen metformine en gebruikt inmiddels geen diabetesmedicatie meer.
In combinatie met:
- Een HbA1c op streefwaarde (53 mmol/mol of lager) voor personen die bij de start van de behandeling een HbA1c hadden lager dan 58 mmol/mol
- Een daling van het HbA1c van minimaal tien procent voor personen die bij de start van de behandeling een HbA1c-waarde hadden hoger dan 58 mmol/mol.
Zoals je ziet houden verschillende onderzoekers verschillende definities aan als het gaat om het omkeren van diabetes type 2. Wat ze allebei bevestigen: diabetes type 2 kan worden omgekeerd als bloedwaarden dalen en medicatie wordt afgebouwd of gestopt.
Diabetes type 2 kan worden omgekeerd door de oorzaak aan te pakken:
- minder snelle suiker en bewerkte koolhydraten te eten
- opgeslagen suikers in het lichaam te verbranden
- de vicieuze cirkel van insulineresistentie te doorbreken zodat diabetesmedicatie kan worden aangepast.
Dit is geen eenvoudige methode. Het beste is om je hierbij te laten begeleiden door een professional, om een te lage bloedsuiker te voorkomen en volwaardig te blijven eten. Ik heb in mijn praktijk al veel mensen geholpen bij het afbouwen van medicatie bij diabetes type 2.
De afgelopen jaren is er veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar het omkeren van diabetes type 2. Het is wetenschappelijk aangetoond dat 87% van de mensen met diabetes type 2 dit kunnen omkeren door voeding en beweging aan te passen.
Volg je een koolhydraatbeperkt dieet omdat je diabetes type 2 hebt? Dan vind je hier lekkere en makkelijke recepten voor mensen met diabetes type 2.
Heb je nog geen ervaring met een koolhydraatbeperkt voedingspatroon? Dat is mijn advies om hier niet zomaar mee te starten, omdat er een kans bestaat dat je een te lage bloedsuiker (hypo) krijgt. Doe dit altijd in samenwerking met een ervaren diëtist, zodat je goed begeleid kan worden.
Als je je herkent in de symptomen dan is het goed om eerst naar de huisarts te gaan.
De diagnose diabetes type 2 kan in de volgende drie situaties door de huisarts worden gesteld:
- Hoge bloedsuiker met klachten en een willekeurige niet nuchtere bloedglucose > 11,1 mmol/l
- Hoge bloedsuiker met klachten en een nuchtere bloedglucose > 7,0 mmol/l
- Een nuchtere bloedglucose > 7,0 mmol/l op twee verschillende dagen
Diabetes type 1 ontstaat vaak bij jonge kinderen en jongvolwassenen. Hierbij is sprake van een auto-immuunziekte waarbij het lichaam geen insuline aanmaakt. Het lichaam valt hierbij de eigen lichaamscellen van de alvleesklier aan, waar normaal gesproken insuline wordt aangemaakt. Deze variant is niet leefstijl gerelateerd. Mensen met diabetes type 1 moeten altijd insuline spuiten, omdat dit hormoon bij hen ontbreekt.
Bij diabetes type 2 is het tegenovergestelde aanwezig. Bij het gros van de mensen is er juist een te veel insuline in het lichaam, ook wel insulineresistentie. Deze mensen krijgen ook diabetesmedicatie, maar dit lost het probleem van een te hoge bloedsuiker op lange termijn niet op. Er is te veel insuline aanwezig in het lichaam, maar dit kan niet goed meer zijn werk goed. Gevolg? De suikers uit de bloedbaan worden geloodst in de vetcellen, die groeien op plekken waar het ongezond is, bijvoorbeeld tussen de organen. Vandaar dat diabetes type 2 vaak gepaard gaat met overgewicht en een vergrote buikomvang.
Een klein deel van de mensen met diabetes type 2 heeft ouderdomsdiabetes. Hierbij maakt het lichaam ook nog steeds insuline alleen is dit onvoldoende om de bloedsuiker te laten dalen. Deze mensen hebben altijd (een kleine hoeveelheid) diabetesmedicatie nodig.
Insuline van buitenaf verlaagt tijdelijk de bloedsuiker. Dat is gunstig voor de vaten, want hoge bloedsuikerspiegels beschadigen de bloedvaten van binnenuit. Maar op de lange termijn gaan er alleen maar meer suikers naar het vetweefsel. Als gevolg dat je aankomt in gewicht en de suikers vooral worden opgeslagen in het vetweefsel rondom de buik.
Insuline spuiten verlaagt tijdelijk de bloedsuiker, maar op de lange termijn is er steeds meer nodig en raak ik in een vicieuze cirkel. Meer insuline, een steeds grotere buikomvang en het lichaam wordt steeds insulineresistenter.
Verander je niet je leefstijl dan is insuline spuiten nodig. Het is wetenschappelijk aangetoond dat 87% van de mensen met diabetes type 2 dit kunnen omkeren door voeding en beweging aan te passen én dus minder insuline kunnen gebruiken.
Diabetes type 2 eten en bewegen
Sporten en bewegen is voor iedereen gezond, of je nu wel of geen diabetes hebt. Mensen met diabetes type 2 hebben vaak een vergrote buikomvang en zijn insulineresistent. Ook levert het hebben van diabetes stress op voor het lichaam.
Door je leefstijl aan te passen én meer te bewegen, vermindert te insulineresistentie, wordt je lichaam weer gevoeliger voor je eigen insuline, kun je buikvet verliezen en afvallen. Dit resulteert in betere bloedsuikerwaarden. Bovendien verbruik je door bewegen snel overtollig glucose.
Het is juist gezond om te bewegen omdat:
- het helpt tegen lichamelijke en geestelijke stress
- je je fitter voelt
- het rust geeft in je hoofd
- het je conditie verbetert
- het helpt om af te vallen
Met sporten wordt niet bedoeld dat je 3x in de week in het krachthonk moet staan op de sportschool. Begin eerst eens met minder zitten en ga vaker wandelen en fietsen. Dat is al een goede stap vooruit en voorkomt bovendien blessures. Een vervolgstap is om iets aan krachttraining te doen, zodat de spieren geactiveerd worden en blijven. Actieve spieren verbeteren de insulineresistentie. Dit verlaagt uiteindelijk de bloedsuiker.
Als je diabetes hebt, maakt het wel uit wanneer je beweegt. Het is juist gunstig om te bewegen vóór het eten, zodat de vetverbranding wordt geactiveerd én alle opgeslagen suikers in het lichaam vrijkomen.
Let op: doe dit niet zonder goede begeleiding. De kans dat je in een hypo raakt is aanwezig. Laat je dus goed adviseren en begeleiden door een professional.
Fruit levert vitamines, mineralen en vezels. Daarnaast bevat het fruitsuikers wat als glucose in de bloedbaan komt en de bloedsuiker kan verhogen. De hoeveelheid fruitsuikers verschilt in het soort fruit. Zomerfruit, zoals aardbeien, bosbessen, frambozen en bramen leveren minder fruitsuiker dan tropisch fruit zoals bananen, ananas en mango.
Als je diabetes hebt mag je zeker fruit eten. Hoeveel fruit en welk soort verschilt hoe je bloedsuiker reageert op de fruitsuikers. In het algemeen heeft zomerfruit de voorkeur boven tropisch fruit, omdat dit de bloedsuiker lager houdt en bloedsuikerpieken worden voorkomen.
Ook zijn er mensen met diabetes type 2 die erg gevoelig reageren op alle fruitsuikers, ook op zomerfruit ondanks dat dit minder fruitsuikers bevat.
Vruchtensappen worden afgeraden, omdat vruchtensappen minder vezels bevatten en veel meer suikers dan een stuk vers fruit. Een glas vruchtensap levert al snel 7 suikerklontjes op. Vruchtensap is best lekker maar eigenlijk gewoon ongezond.
Mensen met diabetes type 2 hebben moeite om koolhydraten en suikers te verwerken. Insulineresistentie speelt hier een belangrijke rol bij. Suiker dient alleen als brandstof voor het lichaam en kan eenvoudig worden opgeslagen in het lichaam: als suikervoorraad en als vetvoorraad. Een overmatige inname van suiker kan overgewicht en een vergrote buikomvang veroorzaken, wat een risicofactor is voor het ontwikkelen van diabetes type 2.
Het advies van de WHO (De Wereldgezondheidsorganisatie) is om de inname van vrije suikers te beperken tot maximaal 10% van de totale energie inname. De WHO suggereert zelfs dat het beter is om de consumptie te verminderen tot 5 energieprocent. Voor een vrouw die 2.000 kilocalorieën (kcal) per dag eet komt dit neer op 50 gram vrije suikers per dag. Dit zit bijvoorbeeld al in 2 longdrinkglazen frisdrank.
Hierbij gaat het vooral om twee soorten vrije suikers:
- de toegevoegde suikers door de fabrikant en consument, zoals: koekjes, pakjes-en-zakjes-, ontbijtrepen, zuivelproducten met smaakjes etc.
- voedingsmiddelen die van nature snelle suikers bevatten, zoals vruchtensappen, honing en vruchtenconcentraat
Dit advies geldt alleen voor vrije suikers en niet voor alle suikers die van nature in groente, fruit en zuivelproducten als melk en yoghurt zitten.
Voor mensen met diabetes type 2 is het goed om deze vrije suikers zoveel mogelijk te vermijden om bloedsuikerpieken te voorkomen.
Koolhydraten worden op basis van hun chemische structuur onderverdeeld in 3 groepen:
- eenvoudige koolhydraten: pure suiker, honing, melksuiker, fruitsuiker, koek, snoep
- complexe koolhydraten: volkoren granen, rijst, brood, peulvruchten, noten en zaden
- vezels: groenten
Eenvoudige koolhydraten verhogen het snelst de bloedsuiker, omdat ze weinig vezels bevatten. Complexe koolhydraten leveren meer vezels en het is moeilijker voor het lichaam om deze koolhydraten in stukjes te ‘knippen’. Dit proces duurt veel langer in tegenstelling tot de eenvoudige koolhydraten. Hiermee stijgt de bloedglucose veel trager. Groenten laat de bloedsuiker niet stijgen en blijft stabiel.
Ook de inname van vetten en eiwitten hebben een invloed op de opname van koolhydraten. Dit vertraagt het proces.
Mensen met diabetes type 2 reageren verschillend op de complexe koolhydraten. Dit is afhankelijk van de duur van de diabetes en het medicatiegebruik. Het tellen van koolhydraten is niet altijd relevant. Het is relevanter om te weten welke type koolhydraat je eet en hoe je bloedsuiker hier op reageert.
Als je diabetes type 2 hebt is het beter om zo veel mogelijk groente te eten, in kleine porties complexe koolhydraten en zo min mogelijk eenvoudige koolhydraten. Ruime porties eiwitten en vetten zijn daarentegen net zo belangrijk om de opname van de koolhydraten te vertragen. Vet mag dus!
Er is geen advies over de hoeveelheid koolhydraten die je mag eten als je diabetes hebt. De hoeveelheid koolhydraten die je kunt eten is namelijk individueel bepaalt én hoe je lichaam reageert op de soorten koolhydraten, zoals complexe en eenvoudige koolhydraten. 50 gram koolhydraten uit groenten doet namelijk wat anders met de bloedsuiker dan 50 gram koolhydraten uit fruit of koek.
Het is veel belangrijker om te kijken naar de kwaliteit van koolhydraten in plaats van de kwantiteit. Laat je hierover eerst goed adviseren door een specialist die rekening houdt met jouw persoonlijke situatie en medicatiegebruik.
Zoetstoffen worden toegevoegd om producten zoeter te laten smaken. Er zijn twee soorten zoetstoffen:
- Intensieve zoetstoffen zijn: acesulfaam-K, cyclamaat, sucralose, saccharine, stevia en aspartaam
- Extensieve zoetstoffen zijn: xylitol, maltitol, sorbitol, erythritol en isomalt.
Intensieve zoetstoffen leveren geen kcal, maar het lichaam denkt wel dat er energie binnen komt. De bloedsuiker kan hier van dalen, waardoor extra trek ontstaat en juist meer energie gegeten of gedronken wordt.
Extensieve zoetstoffen leveren ca. 2 kcal per gram. De bloedsuiker kan hierdoor licht stijgen. Als er medicatie wordt ingenomen die nog berekend is op een hogere koolhydraatinname, maar zoetstoffen worden gebruikt, kan dit leiden tot hypoglycemie.
Producten die gezoet zijn met intensieve zoetstoffen kunnen wel andere voedingsstoffen als zetmeel of fructose (vruchtensuiker) bevatten en zo toch invloed op de bloedglucosespiegel hebben. Vruchtensappen die ongezoet zijn en zoetstoffen bevatten, leveren wel koolhydraten die van nature in vruchtensap voorkomen. Melk- en yoghurtdranken die ongezoet zijn en zoetstoffen bevatten, kunnen koolhydraten in de vorm van lactose (melksuiker) bevatten. Beide producten verhogen hiermee alsnog de bloedsuiker.
Zoetstoffen zorgen onder andere voor:
- een verstoring van het darmmicrobioom
- een vermindert verzadigingsgevoel waardoor je weer snel trek krijgt
- het lichaam ontzoet niet en je blijft verlangen naar zoete producten
Voor mensen met diabetes type 2 zijn zoetstoffen geen geschikte alternatieven voor suiker. Bovendien is het vooral verwerkt in bewerkt eten en levert het geen voedingsstoffen.
Of én welke tussendoortjes geschikt zijn voor mensen met diabetes type 2 hangt van het de medicatie, de glucosewaarden, de totale voedingsinname en fysieke activiteit. Bij medicatie waar er geen of weinig risico is op hypoglycemie zijn tussendoortjes niet nodig.
Als de bloedsuiker te laag komt (<4 mmol/l) en er in verhouding te veel diabetesmedicatie wordt gebruikt, dan is het op dat moment wel zinvol om een tussendoortje te nemen. De bloedsuiker zal anders te ver dalen. Geschikte tussendoortjes zijn dan een stuk fruit, een boterham of cracker met beleg.
Het is zinvoller om eerst de hoeveelheid diabetesmedicatie aan te passen, zodat het lichaam niet in een hypo komt en geen tussendoortje nodig is. Uiteindelijk is het eten van minder tot geen tussendoortjes gezonder en beter voor het lichaam.
Er bestaat geen kant-en-klare methode of diabetesdieet dat voor iedereen werkt. Een standaard methode werkt misschien voor even, maar niet voor lange termijn. Ik raad je ook niet aan om een standaard diabetesdieet online te zoeken want het wijzigen van je leefstijl en voedingspatroon kun je beter onder begeleiding van een diëtist doen.
Er zijn meerdere richtlijnen en mogelijkheden. Een aantal richtlijnen zijn:
- koolhydraatbeperking
- ketogeen
- paleo
- mediterrane voedingspatroon
- vegetarisch voedingspatroon
- puur en onbewerkt voedingspatroon
Er bestaat geen one size fits all. Het belangrijkste is dat je samen met een diëtist met ervaring met diabetes kijkt naar wat bij jou past én wat je vol kunt houden.
Als je diabetes type 2 hebt, heb je niet altijd extra vitamines nodig. Dit wordt alleen aanbevolen als er uit bloedonderzoek tekorten zijn aangetoond.
Het is bekend dat een aantal diabetes medicijnen de opname van vitamine B12 en vitamine D verlaagd. Mensen met diabetes type 2 hebben soms een tekort aan deze vitamines. Indien dit is aangetoond wordt aanbevolen om deze vitamines extra te gebruiken in de vorm van een supplement. Laat je hierover eerst goed adviseren en ga niet zomaar zelf wat slikken. Meer is namelijk niet altijd beter.
nieuwsbrief met tips om duurzaam af te vallen en gezonde recepten.